Veiligheid
De leden van de centrale cliëntenraad droegen het thema veiligheid aan als onderwerp voor het kwaliteitsverslag. Voor hen is veiligheid één van de belangrijkste thema’s om plezier in het leven te kunnen hebben en te kunnen groeien in je kwaliteiten.
Veiligheid is ook onderdeel van de missie van Alliade: een goed en zinvol leven. Dat cliënten zich veilig voelen en dat er aandacht is voor hun geestelijk en lichamelijk welzijn, staat daarbij centraal.
Het veiligheidsbeleid is opgesteld om het risico op schade voor medewerkers en cliënten zo veel mogelijk te beperken. We denken bij veiligheid aan:
- Cliëntveiligheid
- Veiligheid in de zorgrelatie
- Veiligheid van de leefomgeving
Veiligheid is een breed thema. De beschrijving van bovenstaande onderwerpen in dit kwaliteitsverslag is dan ook niet uitputtend.
Cliëntveiligheid
Binnen Alliade hebben we afspraken om de zorg voor cliënten zo veilig mogelijk te maken. Het gaat dan om afspraken over risico’s bij een individuele cliënt, maar ook over afspraken rondom scholingen en de opvolging van incidenten.
Wat doen we binnen Alliade om de veiligheid van cliënten te borgen?
- Wij inventariseren jaarlijks met de cliënt(vertegenwoordiger) de risico’s die er zijn rondom de individuele cliënt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een valrisico, een risico op weglopen, epilepsie of decubitus. Met de cliëntvertegenwoordiger maken we afspraken over hoe we omgaan met deze risico’s. Deze afspraken leggen we vast in het zorgplan van de cliënt en evalueren we.
- We werken binnen Alliade volgens de landelijke richtlijnen en standaarden. Medewerkers worden geschoold volgens deze landelijke richtlijnen en standaarden. Denk hierbij aan scholingen op het gebied van medicatieveiligheid, methodisch werken, veilig voedsel en valpreventie (ouderenzorg).
- We leren en verbeteren van incidenten en audits. Meer informatie over incidenten en audits staat eerder in dit hoofdstuk.
- Jaarlijks bepalen we de risico’s van processen. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in mogelijke kwetsbaarheden en bedreigingen van kwaliteit en veiligheid. Bij elk risico bepalen we maatregelen om de risico’s te verlagen.
Veiligheid in de zorgrelatie
Een veilige zorgrelatie is de kern van goede zorg: iedereen die zorg nodig heeft, moet daarop kunnen vertrouwen. Toch kan er bedoeld of onbedoeld sprake zijn van grensoverschrijdend gedrag of mishandeling. Het is daarom belangrijk dat we ons als organisatie inzetten om dit te voorkomen en weten wat we moeten doen als het toch gebeurt.
Wat doen we binnen Alliade om veiligheid in de zorgrelatie te borgen?
- Nieuwe medewerkers zijn verplicht een Verklaring Omtrent het gedrag (VOG) voor te leggen voordat zij in dienst komen. Tijdens het dienstverband wordt elke vijf jaar opnieuw een VOG aangevraagd voor alle medewerkers.
- De beschrijving van gewenst gedrag is onderdeel van de samenwerkafspraken tussen de cliënt(vertegenwoordiger) en Alliade en de huisregels.
- Via de gedragswijzer van Alliade is er aandacht voor gewenst gedrag van medewerkers. Binnen Alliade is het de afspraak dat de leidinggevende de gedragswijzer één keer per jaar in het teamoverleg met medewerkers bespreekt.
- Op dit moment wordt gekeken hoe de gedragswijzer beter bespreekbaar kan worden gemaakt in de teams. In samenwerking met de ondernemingsraad wordt in 2025 een ronde tafelbijeenkomst georganiseerd waarin medewerkers over dit onderwerp mee kunnen denken.
- In 2024 hebben medewerkers een vragenlijst kunnen invullen over hun gevoel van sociale veiligheid. De uitkomsten van deze meting bespreken leidinggevenden in hun teams. Een sociaal veilige omgeving is een omgeving waarin mensen met respect met elkaar omgaan. Ook wordt grensoverschrijdend en ongewenst gedrag tegengegaan.
- Binnen Alliade zijn er vertrouwenspersonen beschikbaar voor cliënten of cliëntvertegenwoordigers, maar ook voor medewerkers.
- De cliënt(vertegenwoordiger) kan met een onafhankelijk vertrouwenspersoon van Zorgbelang Fryslân praten over de zorg en ondersteuning. Ook medewerkers kunnen met een onafhankelijk vertrouwenspersoon praten, bijvoorbeeld over ongewenste omgangsvormen van collega’s zoals pesten, treiteren en agressie of geweld.
- Alliade heeft de landelijke meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling uitgewerkt in het proces (vermoeden van) (seksueel) misbruik en mishandeling. Scholing op de meldcode is één van de standaard scholingen die medewerkers moeten volgen.
Veiligheid van de leefomgeving
Iedereen wil zich veilig voelen in zijn eigen leefomgeving. Toch zijn er altijd gevaren en risico’s. Denk aan een ongeluk of brand. De kans hierop is klein, maar toch willen we weten wat de risico’s zijn en maatregelen nemen om deze risico’s zo klein mogelijk te maken.
Proces (vermoeden van) (seksueel) misbruik en mishandeling
Iedereen binnen Alliade is verplicht om bij een vermoeden van (seksueel) misbruik, mishandeling en huiselijk geweld zijn leidinggevende hierover te informeren. Het is de rol van de leidinggevende om vervolgens met ondersteuning van onder andere de gedragskundige de stappen in het proces te doorlopen.
Onderdeel van het proces is dat wordt besproken welke ondersteuning en begeleiding nodig is voor cliënten en eventueel medewerkers. Ook wordt in het proces beoordeeld of een melding bij Veilig Thuis moet worden gedaan, een melding bij de IGJ van geweld in de zorgrelatie of dat aangifte wordt gedaan. Zo nodig starten we een intern onderzoek op om in kaart te brengen wat er is gebeurd en wat we hiervan kunnen leren.
Wat doen we binnen Alliade om de veiligheid van de leefomgeving te borgen?
- Binnen Alliade zijn alle medewerkers die werken met cliënten op de woonlocaties geschoold in bedrijfshulpverlening.
- We hebben de afspraak dat er elk jaar een ontruimingsoefening op locatie wordt georganiseerd. Zo kunnen medewerkers noodsituaties oefenen en verbeterpunten aanpakken.
- Ook hebben we binnen Alliade de afspraak dat er op elke locatie een actuele risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) aanwezig is. Dit is een schriftelijke inventarisatie van de aanwezige risico’s en gevaren en de maatregelen die zijn genomen om deze risico’s te beperken. Op basis van de RI&E stelt de leidinggevende van de locatie een plan van aanpak op. De RI&E is gericht op risico’s voor medewerkers. Bij arbeidsmatige dagbesteding wordt ook naar de werkplek van cliënten gekeken.
- Uit audits blijkt dat de ontruimingsoefeningen en RI&E nog niet op alle locaties aantoonbaar zijn uitgevoerd. In 2024 zijn er aandachtsvelders arbo en veiligheid aangesteld. Zij spelen onder andere een belangrijke rol bij de jaarlijkse ontruimingsoefening, RI&E en het bedrijfshulpverleningsplan van de locatie.
- In 2024 is het integrale brandveiligheidsbeleid vastgesteld. Hierin zijn bouwkundige, installatietechnische en organisatorische aspecten met betrekking tot brandveiligheid vastgelegd. Met dit nieuwe brandveiligheidsbeleid is Alliade op weg naar een hoger brandveiligheidsniveau dan wettelijk is vastgesteld.
- In 2024 is een pilot van dit nieuwe brandveiligheidsbeleid uitgevoerd op de eerste locaties. Ook is bepaald in welke volgorde de locaties overgaan op het nieuwe brandveiligheidsbeleid.
- Om het thema veiligheid binnen Alliade naar een hoger niveau te tillen is er een afdeling veiligheid opgericht. Er is een manager veiligheid gestart en ook zijn er twee adviseurs bedrijfshulpverlening toegevoegd aan het team.
- Bij nieuwbouw wordt rekening gehouden met de veiligheid van de leefomgeving. Er is een ‘standaard Alliade-gebouw’ ontwikkeld. De plattegrond van dit ‘Alliade-gebouw’ zorgt ervoor dat medewerkers van de verschillende groepen elkaar kunnen ondersteunen. Ook heeft het gebouw de vorm van een C, waardoor cliënten naar buiten kunnen gaan zonder begeleiding.